Fundusz Alimentacyjny

Komu przysługują

1. Świadczenia z funduszu alimentacyjnego przysługują osobie uprawnionej do ukończenia przez nią 18 roku życia albo w przypadku gdy uczy się w szkole lub szkole wyższej do ukończenia przez nią 25 roku życia, albo w przypadku posiadania orzeczenia o znacznym stopniu niepełnosprawności – bezterminowo.
2.  Osoba uprawniona, to osoba uprawniona do alimentów od rodzica na podstawie tytułu wykonawczego pochodzącego lub zatwierdzonego przez sąd, jeżeli egzekucja okazała się bezskuteczna. 
3. Bezskuteczność egzekucji oznacza to egzekucję, w wyniku której w okresie dwóch ostatnich miesięcy nie wyegzekwowano pełnej należności z tytułu zaległych i bieżących zobowiązań alimentacyjnych albo postępowanie upadłościowe, w toku którego w okresie ostatnich dwóch miesięcy nie otrzymano pełnej należności z tytułu zaległych i bieżących zobowiązań alimentacyjnych.
4. Za bezskuteczną egzekucję uważa się również niemożność wszczęcia lub prowadzenia egzekucji alimentów przeciwko dłużnikowi alimentacyjnemu przebywającemu poza granicami Rzeczpospolitej Polskiej, w szczególności z powodu: - braku podstawy prawnej do podjęcia czynności zmierzających do wykonania tytułu wykonawczego w miejscu zamieszkania dłużnika - braku możliwości wskazania przez osobę uprawnioną miejsca zamieszkania dłużnika alimentacyjnego za granicą.
5. W związku z wejściem w życie 18 czerwca 2011 roku Rozporządzenia Rady (WE) nr 4/2009 z dnia 18 grudnia 2008 roku w sprawie jurysdykcji, prawa właściwego, uznawania i wykonywania orzeczeń oraz współpracy w zakresie zobowiązań alimentacyjnych z prośbą o pomoc w sporządzeniu wniosku o realizację alimentów od dłużnika zamieszkałego za granicą można zwrócić się bez znajomości jego adresu (wystarczy kraj).
6. Świadczenia z funduszu alimentacyjnego uzależnione są od kryterium dochodowego i przysługują wówczas, jeżeli dochód rodziny w przeliczeniu na osobę w rodzinie nie przekracza miesięcznie kwoty 900 zł. Ponadto kwota kryterium dochodowego podlega co 3 lata waloryzacji od 1 października roku, w którym przeprowadzana jest waloryzacja.
7. Przy ustalaniu prawa do świadczeń z funduszu alimentacyjnego na okres świadczeniowy 2021/2022 ( począwszy od 1 października 2021 roku do 30 września 2022 roku) oraz na okres świadczeniowy 2022/2023 (począwszy od 1 października 2022 roku do 30 września 2023 roku) zastosowanie znajdzie zasada określona w art.9 ust.2a oraz 2b ustawy, zgodnie z którym w przypadku gdy dochód rodziny w przeliczeniu na osobę w rodzinie przekracza kwotę, o której mowa w ust. 2, o kwotę nie wyższą niż kwota świadczenia z funduszu alimentacyjnego przysługującego danej osobie uprawnionej w okresie świadczeniowym, na który jest ustalane prawo do tego świadczenia, świadczenie z funduszu alimentacyjnego przysługuje w wysokości różnicy między kwotą świadczenia z funduszu alimentacyjnego przysługującego danej osobie uprawnionej a kwotą, o którą został przekroczony dochód rodziny w przeliczeniu na osobę w rodzinie (tzw. zasada złotówka za złotówkę). W przypadku gdy wysokość świadczenia z funduszu alimentacyjnego przysługującego danej osobie uprawnionej, ustalona zgodnie z ust. 2a, jest niższa niż 100 zł, świadczenie to nie przysługuje.
8. Przy ustalaniu prawa do funduszu do dochodu rodziny nie wlicza się otrzymanej zaliczki ani świadczeń z funduszu alimentacyjnego.

9. Zgodnie z art. 2 pkt 17 i 18 ustawy o pomocy osobom uprawnionym do alimentów przez utratę dochodu rozumie się utratę dochodu spowodowaną:
   a) uzyskaniem prawa do urlopu wychowawczego,
   b) utratą zasiłku lub stypendium dla bezrobotnych,
   c) utratą zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej,
   d) utratą zasiłku przedemerytalnego lub świadczenia przedemerytalnego, nauczycielskiego świadczenia kompensacyjnego, a także emerytury lub renty, renty rodzinnej, renty socjalnej lub rodzicielskiego świadczenia uzupełniającego, o którym mowa w ustawie z dnia 31 stycznia 2019 r. o rodzicielskim świadczeniu uzupełniającym (Dz.U. z 2021 r. poz. 419 i 1621),
   e) wykreśleniem z rejestru pozarolniczej działalności gospodarczej lub zawieszeniem jej wykonywania w rozumieniu art. 16b ustawy z dnia 20 grudnia 1990 r. o ubezpieczeniu społecznym rolników (Dz.U. z 2021 r. poz. 266, 1535 i 1621) lub art. 36aa ust. 1 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz.U. z 2021 r. poz. 423, z późn. zm.),
   e) utratą zasądzonych świadczeń alimentacyjnych w związku ze śmiercią osoby zobowiązanej do tych świadczeń,
   f) utratą zasiłku chorobowego, świadczenia rehabilitacyjnego lub zasiłku macierzyńskiego, przysługujących po utracie zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej,
   g) utratą świadczenia rodzicielskiego,
   h) utratą zasiłku macierzyńskiego, o którym mowa w przepisach o ubezpieczeniu społecznym rolników,
   i) utratą stypendium doktoranckiego określonego w art. 209 ust. 1 i 7 ustawy z dnia 20 lipca 2018 r. - Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce (Dz.U. z 2022 r. poz. 574, 583, 655, 682 i 807);
   oraz do wniosków ustalających prawo na okres świadczeniowy do 30 września 2022 roku obniżeniem wynagrodzenia z tytułu zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej lub obniżeniem dochodu z pozarolniczej działalności gospodarczej w rozumieniu ustawy o świadczeniach rodzinnych z powodu przeciwdziałania COVID-19 (na podstawie art.15 oa ust. 2 ustawy z dnia 2 marca 2020 roku o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych).
   
   Zgodnie z art. 2 pkt 17 i 18 ustawy o pomocy osobom uprawnionym do alimentów przez uzyskanie dochodu rozumie się uzyskanie dochodu spowodowane:
   a) zakończeniem urlopu wychowawczego,
   b) uzyskaniem zasiłku lub stypendium dla bezrobotnych,
   c) uzyskaniem zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej,
   d) uzyskaniem zasiłku przedemerytalnego lub świadczenia przedemerytalnego, nauczycielskiego świadczenia kompensacyjnego, a także emerytury lub renty, renty rodzinnej, renty socjalnej lub rodzicielskiego świadczenia uzupełniającego, o którym mowa w ustawie z dnia 31 stycznia 2019 r. o rodzicielskim świadczeniu uzupełniającym,
   e) rozpoczęciem pozarolniczej działalności gospodarczej lub wznowieniem jej wykonywania po okresie zawieszenia w rozumieniu art. 16b ustawy z dnia 20 grudnia 1990 r. o ubezpieczeniu społecznym rolników lub art. 36aa ust. 1 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych,
   f) uzyskaniem zasiłku chorobowego, świadczenia rehabilitacyjnego lub zasiłku macierzyńskiego, przysługujących po utracie zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej,
   g) uzyskaniem świadczenia rodzicielskiego,
   h) uzyskaniem zasiłku macierzyńskiego, o którym mowa w przepisach o ubezpieczeniu społecznym rolników,
   i) uzyskaniem stypendium doktoranckiego określonego w art. 209 ust. 1 i 7 ustawy z dnia 20 lipca 2018 r. - Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce.

10. Ponadto informujemy, iż w dniu 20 czerwca 2020 roku weszła w życie Ustawa z dnia 19 czerwca 2020 roku o dodatku solidarnościowym przyznawanym w celu przeciwdziałania negatywnym skutkom COVID-19 (Dz.U. z 2020 r. poz. 1068), mocą której osobom spełniającym warunki określone w ustawie przysługuje dodatek solidarnościowy. Zgodnie z przepisem zawartym w art.13 wspomnianej ustawy ustalenie prawa do dodatku solidarnościowego lub jego utrata są uzyskaniem i utratą dochodu w rozumieniu przepisów ustawy o pomocy osobom uprawnionym do alimentów oraz są uwzględniane przy ustalaniu prawa do świadczeń z funduszu alimentacyjnego na okres do 30 września 2022 roku. Osoby, którym ZUS ustali prawo do zasiłku solidarnościowego są zobowiązane do powiadomienia o tym fakcie organu realizującego wypłaty świadczeń z funduszu alimentacyjnego, bowiem jest to okoliczność mająca wpływ na prawo do wymienionych świadczeń.

11. W okresie świadczeniowym 2021/2022 tj. od 01.10.2021r. do 30.09.2022r. wykazujemy dochody za rok kalendarzowy poprzedzający okres świadczeniowy czyli za rok 2020, natomiast w okresie świadczeniowym 2022/2023 tj. od 1 października 2022 roku do 30 września 2023 roku wykazujemy dochody osiągnięte w roku kalendarzowym 2021.

12. Świadczenia z funduszu alimentacyjnego przysługują w wysokości bieżąco ustalonych alimentów, jednakże nie wyższej niż 500 zł. Prawo do świadczeń z funduszu alimentacyjnego ustala się na okres świadczeniowy począwszy od miesiąca, w którym wpłynął wniosek do organu właściwego wierzyciela, nie wcześniej niż od początku okresu świadczeniowego do końca tego okresu.

13. O świadczenia z funduszu alimentacyjnego może wystąpić osoba uprawniona lub jej przedstawiciel ustawowy.

14. Do wniosku należy dołączyć zaświadczenie organu prowadzącego postępowanie egzekucyjne o bezskuteczności egzekucji zawierające informację o stanie egzekucji, przyczynach jej bezskuteczności oraz o działaniach podejmowanych w celu wyegzekwowania zasądzonych alimentów albo oświadczenie o bezskuteczności egzekucji alimentów.

15. Świadczenia z funduszu alimentacyjnego nie przysługują, jeżeli osoba uprawniona:
    • została umieszczona w instytucji zapewniającej całodobowe utrzymanie albo w pieczy zastępczej,
    • zawarła związek małżeński.

16. Świadczenia z funduszu alimentacyjnego wypłacone w przypadku gdy osoba uprawniona w okresie ich pobierania otrzymała alimenty – to nienależnie pobrane świadczenia.